Tahmin ediyorum ki siz de seyahat ederken; “Parasını verdim, koltuk benim iyice yatırayım şunu, şu tepemdeki düğmeye basayım görevli bana kaçta ineceğimizi söylesin, hostesler emrime uysun” düşüncesindeki rahatsız edici bazı insanlara denk gelmişsinizdir.

Görgü kuralları toplumsal kesimleri ve grupları birbirinden ayırma ve yaşamı kolaylaştırma, ilişkileri düzenleme işlevine sahiptir. Genel görgü kurallarına uyma zorunluluğu diye bir şey tabii ki yoktur. Yani hukuken bu suç sayılmaz. Ama kalitenizi, insanlığınızı belli eder.

Kavuşmalar, güzel seyahatler, yeni heyecanlar, bambaşka keşiflere götüren, yolculuğun en konforlu ve en havalı yolculuk aracı uçaklarda uyulması gereken görgü kuralları var mıdır? Günlük yaşamda olduğu gibi uçak yolculuğunda da birtakım görgü kuralları bulunmaktadır. Peki nedir bu görgü kuralları? Gelin birlikte bakalım…

Kabin Bagajı Diye Devasa Valiz Almak

Uluslararası havacılıkta ‘kabin boyu’ çanta/valiz ölçüleri bellidir. Şirketten şirkete azıcık değişmekle birlikte bu ölçüler genellikle 55cm x 45cm x 25cm civarındadır. (Bunun için mutlaka ilgili havayolu şirketinin websitesine girerek, kabin boyu ölçülerine ulaşabilirsiniz.)

Ancak, büyük havayolu firmalarının bu konuda fazlaca esnek davranması, memleket insanının bagaj teslim bandında 10 dakika beklememek için dev valizlerini uçağa sokup başkalarının dolap hakkına tecavüz etmeleri ve kabin trafiğini felç etmeleri sonucunu doğuruyor.

Özetle büyük valizlerinizi uçağa sokmayınız, bagaja teslim ediniz dostum!

Koridorda Ağaç Olmak

Çıldırıyorum arkadaş! En sinir olduklarımdan biri. Baş üstü dolaplara çanta yerleştirirken uçak sanki özel uçağımızmış gibi bütün koridoru dakikalarca tıkayıp arkadan gelenleri ağaç etmek!

Halbuki koltuk aralığına girip de yerleştirme yapılabilir. O koltuk önceden dolmuşsa, karşı koltuk aralığında beklenebilir, arkamızdakiler geçtikten sonra devam edilebilir; o da olamıyorsa koridora dalmadan kabin görevlisinden yardım istenip birlikte hızlıca dolaba yerleştirme yapılabilir.

Zaten ilk maddeye uyup da kabin boyu valiziniz varsa baş üstü dolabına yerleştirmeniz 5 saniye filan alacaktır. Ötesi görgüsüzlük sınırına taşan eylemlerdir. Hatırlatalım, istisnası yok, koridoru dakikalarca tıkayıp arkanızdan gelenleri bekletemezsiniz! Bu kural iniş sırasında valiz ve çantalarınızı alırken de aynen geçerli.

Başkasının Koltuğuna İlişilmez

Ayar oluyorum ayar! Bu tiplere sıkça rastlarsınız. Sizler de mi onlardansınız yoksa? Yanlışlıkla oturmaktan bahsetmiyorum ben. Kimse aman yanlış anlamasın.

Sıranızdaki pencere, orta veya koridor koltuğuna kafanıza göre oturmayınız, biletinizde ne yazıyorsa o koltuğa oturunuz. “Sahibi gelince ona sorarım yahhh” diyerek başkasının koltuğuna “şimdilik” oturma hakkını kendinize tanımamalısınız!

Kendi koltuğunuza oturun, gözünüze kestirdiğiniz koltuğun sahibi geldiğinde kibarca teklifinizi yapabilirsiniz.

İki Koltuk Ötedeki Yakınınızla Sohbet Etmeyin

Çok net hatırlıyorum bir kadın cam kenarında yanımda oturuyor. Koltuğun üzerine dizlerinin üstünde çıkıp 5 sıra arkadaki arkadaşıyla sesli sesli sohbet ediyor, gülüyor…Yol boyu bunu yaptı. Üzülüyorum böylelerini uyarmaktan. Ben utanıyorum.

Arkadaşınızla aynı sırada ancak bir kaç koltuk aralıkla oturuyorsanız, aradaki yolcuların önünden veya üstünden arkadaşınızla uzun sohbetlere dalmayın.

O esnada komşunuza fiziken değmiyor olabilirsiniz ama uzun sohbetlerde büyük ihtimalle rahatını ve sükunetini bozuyor olursunuz. Yolcunun kulaklık takıyor veya gözlerini dinlendiriyor olması da size başkalarıyla uzun menzilli sohbet etme hakkı vermiyor. Uzakta oturan arkadaşınızla sohbetinizi kısa tutun lütfen! Uzun uçuşlarda sık rastlandığı üzere, koridorda toplanıp birilerinin tepesinde yine uzun uzun muhabbet etmek de olmaz. İnince konuşursunuz bol bol.

Koltuğunuzu Yatırmayın! (Kısa uçuşlarda)

Hayır şaka değil. Bu artık özellikle kısa mesafelerde genel görgü kuralları arasında kabul edilmeye başladı.

Teknik olarak uçak koltukları tabi ki yatırılabiliyor ama bu illa bize yatırma hakkı verildiği anlamına gelmiyor. Bugün en büyük havayolu firmaları bile iç hatlarda ve kısa mesafeli dış hatlarda ekonomi sınıfındaki koltuk aralarını ve diz mesafelerini bir hayli daraltmış durumdalar. Dolayısıyla koltuğun yatırılması, arkadaki yolcu için ciddi sıkıntı yaratabiliyor. Uzun mesafe uçuşlarda ise, uyumak için mutlaka hafif bir eğime ihtiyacınız varsa, arkanızdaki yolcudan izin istemelisiniz. “Parasını verdim kardeşim, koltuğu yatırmak için izin istememe gerek yok” tavrındaysanız, en azından arkanıza bir dönüp dökülecek saçılacak kırılacak bir şeyler olup olmadığını kontrol edin lütfen. Hele de arkadaki yolcunun dizi koltuğunuzun arkasına dayalıysa, ki çoğu zaman öyledir, ya da çocuk/bebek, yemek tepsisi, laptop vs. varsa, koltuğunuzu habersiz yatırmanız cidden can yakabilir ve gayet net şekilde tolere edilemeyecek bir kabalık ve saldırganlık örneğidir! Bu gibi bir olayda mağdur olan yolcunun durumu kabin görevlisine şikayet etme ve öndeki yolcuya uyarı verdirme hakkı vardır.

Orta Kolçaklar ORTADA OTURAN Kişiye Aittir!

Üçlü sırada ortadaki iki kolçak teklidir ve hangi tarafa ait olduğu belli değil gibidir. Aslında uçak görgü kurallarına göre cevabı net: Ortadaki iki kolçak da ortada oturan yolcunundur. Pencere veya koridor tarafında oturuyorsanız, diğer taraftaki kolçaklar size aittir; ortadaki kolçağa emrivakiyle veya “önce ben koydum” diyerek sahip çıkma hakkımız yoktur.

Kısa Uçuşlarda Ayakkabı Çıkarılmaz

1-2 saatlik uçuşlarınızda eğer bir sağlık probleminiz yoksa ayakkabılarınızı çıkarmayınız.

Orta ve uzun mesafe uçuşlarda; çoraplı olmanız şartıyla, ayakkabınızı çıkarabilirsiniz, ancak ayaklarınızın kokmuyor olduğundan emin olmak zorundasınız. Siz rahat edeceksiniz diye başkalarına işkence çektirmeye lüzum yok. 🙂

Horlayacaksanız Uyumayın

Horlama sorununuz varsa kısa mesafe uçuşlarda uyumamaya özen gösterin. Orta ve uzun mesafe uçuşlardaysa uyumak isteyeceğiniz bir nokta gelecektir. O durumda, eğer bir yakınınızla seyahat ediyorsanız horlamanız durumunda sizi uyandırmalarını isteyin. Yalnız seyahat ediyorsanız aynı şeyi koltuk arkadaşınızdan da isteyebilirsiniz. Neticede horlamanızdan en çok mustarip olacak kişi odur. Horlamanızın minimum rahatsızlık yaratması için ücra bir koltuğa naklinizi de isteyebilirsiniz; kabin görevlisi elinden geleni yapacaktır.

İçkiyi Abartmak İyi Fikir Değil

Yurt dışı hatlarda içki servisi devam ediyor. Bir miktarı gevşetmek, yolculuğu keyifli kılmak ya da ekonomi sınıfındaki rahatsız koltuklarda az da olsa uyuyabilmek için faydalı olabilir. Uzun uçuşlarda içki seçeneklerinin fena olmadığını da kabul edelim (özellikle kırmızı şaraplar). Ancak unutmayalım, alkollü içecekler kokulu şeylerdir ve fazlası çevreyi rahatsız edebilir. Ayrıca bünyeniz alkolün etkisiyle dengesizleşiyorsa uzak durun. Siz gevşeyeceksiniz diye uçaktaki diğer yolcuları germeye hakkınız yoktur. Aslında bu günlük hayatta da en temel görgü kuralları arasında ama uymayanlar hala var.

Koltuğunuzu Terketmek İçin Zamanlamayı İyi Yapın

Çok sıkışmış değilseniz servis devam ederken tuvalete gitmemeye çalışın. Çünkü yolcunun koridordan geçebilmesi için servisin durması, size geçecek yer açabilmek için servis arabasının çekilmesi gerekebiliyor. Ayrıca pencere kenarında veya orta koltukta oturuyorsanız, koridor tarafında oturan yolcu tepsisini açmadan veya yemeğini bitirip kapattıktan sonra tuvalet ihtiyacınızı giderin. Öbür türlüsü herkes için eziyet olur.

Kabin Görevlileri Sizin Hizmetçiniz Değil!

Sıkça rastlanan görgüsüzlüklerden biri de, görece daha maliyetli bir ulaşım yolu olduğundan mıdır nedir, uçakta kabin görevlilerine ‘şahsi hizmetli’ muamelesi yapmak. Unutmayalım, işyerinde, sinemada, alışverişte, misafirlikte gözettiğimiz nezaket ve saygıyı uçaktaki uçuş ekibine de göstermek zorundayız. Bir şeye ihtiyacımız olduğunda kibarca istemeli, onlardan beklediğimiz güler yüzü biz de onlara göstermeliyiz. Kabin görevlisi olarak görev yapmak cidden zor bir iş. Biz belki 2 saat uçuyoruz ama kabin ekibi en az 5-6 saat o uçuş için ayakta çalışıyor. Üstelik son yıllarda Türkiye’deki tüm havayolu şirketlerindeki personel sayısı çok azaltılmış durumda. Dolayısıyla pek çok şeyi aynı anda gözetmek ve işleri yetiştirmek zorunda kalan kabin ekibinin uçuş sırasında en son görmek isteyecekleri yolcu tipi, sürekli bir şeyler isteyen, suratsız, üstten bakan yolcu tipidir. Evet, güler yüzlü olmak ve yolcuyu rahat ettirmek görevleri olabilir ama ağız kokusu çekmek görevleri değildir.